Przedpremierowo!!! "Kredziarz" C.J. Tudor

 Kredziarz jest zaopatrzony nie tylko w piękną okładkę (o tak, z jakże cudnym grzbietem, który będzie majestatycznie prezentował się na półce), intrygujący opis pobudzający zmysły do czerwoności czy chwytliwy, niebanalny tytuł. Jest również owiany niewątpliwie imponującą promocją medialną. Dzisiaj odpowiem Wam na następujące pytanie: Czy nie jest to aby zwykły gniot zapakowany w czarujący papierek?

Co można powiedzieć o Kredziarzu? Z pewnością nie to, że jest nijaki i banalny. Mnie kupił swoją specyfiką i bezkompromisową szczerością.

Takie debiuty to ja chcę zawsze, C.J. Tudor proszę pisz jak najwięcej takich Kredziarzy. 

„Ktoś mi kiedyś powiedział, że sekrety są jak odbyty. Wszyscy je mamy, ale jedne są brudniejsze od innych.”

Poza tym będzie długo i namiętnie, więc radzę uzbroić się w cierpliwość ;)

Dzieci i ryby głosu nie mają

Kreacja bohaterów to wielka zaleta tej historii. Każdy z nich ma zupełnie inną psychikę i osobowość, a to dało tej książce bardzo dużo. Nie oszukujmy się – w kryminale fundamentem jest ciekawa, nieoczywista i owiana mgiełką tajemnicy (rozwiązana zagadka musi mieć nierozwiązane wątki *ja tak to widzę*) zbrodnia, lecz zaraz po niej najbardziej kluczowi są bohaterzy, którzy towarzyszą nam do jej rozwiązania. A chyba nikt nie chciałby w tej kwestii flaków z olejem, które psują efekt finalny swoją cuchnącą nudą?

Tak więc cały efekt wypełniają naturalne i niewymuszone charaktery. Najlepszym posunięciem w tej książce – za to autorce należą się pokłony – było umieszczenie w niej dzieci. A dokładniej bandy dwunastolatków, do bólu szczerych i w pewnym sensie niewinnych, a wszystko to jak przystało na dzieci. Z perspektywy małego Eddiego poznajemy mieszkańców miasteczka – dorosłych z wieloma mrocznymi tajemnicami. Kolejnym plusem jest sama charakteryzacja paczki przyjaciół i jej różnorodności: inne charaktery, inna sytuacja materialna, inni rodzice i inne spojrzenia. Jestem pod wrażeniem bardzo wiarygodnych opisów dziecięcych spostrzeżeń, od razu rzuca się w oczy, że Autorka w tym temacie ma ogromne pole do popisu.

„Wszystko to były wymysły, ale plotki są jak zarazki. Roznoszą się i mnożą w mgnieniu oka i zanim się człowiek zorientuje, wszyscy są zarażeni.”

Kolejną interesującą kwestią jest opis rodziców. Mama i tata Eddiego są po trosze ekscentryczni i dziwni, w dobrym znaczeniu tego słowa, bo również są jakimś napędem tej książki i kolejną złotówką do jej bogactwa. Ona pracuje w klinice aborcyjnej, on natomiast jest pisarzem, któremu niezbyt się powodzi. Ona nie ma za wiele czasu dla syna, ale kocha go bezdyskusyjnie, a on jest totalnym hipisem i naprawdę spoko ojcem. Ojca polubiłam od razu – broda, koszule w kwiatki i pieczenie ciasteczek z synem, to jedynie nieliczne powody tej sympatii. Oprócz tego ukazany został jak – duży subiektywizm – osoba myśląca bardzo logicznie, a nadto dobra i taka naprawdę, sto procent ludzka. Pisząc to mam na myśli jego wady i słabości.

Poza tym zostaje matka Hoppa oraz rodzice Grubego Gava, można powiedzieć niebo a ziemia, bo różnią się diametralnie. Gwen jest niezbyt zamożna i wychowuje syna samotnie, pracuje jako sprzątaczka i chwyta się każdej możliwej fuchy, a z synem i psem żyją w brzydkiej i biednej dzielnicy. Co innego Gruby Gav – ma rodziców bogatych i gotowych spełniać wszystkie jego zachcianki, mieszka w pięknym domu z dużym zadbanym ogrodem i wszyscy mu zazdroszczą. Tutaj włącza mi się temat rzeka – Gwen poświęca całe swoje życie pracy, która tak naprawdę nie daje jej w efekcie nic. Poza tym jest cicha, z lekka zacofana i „zawsze mówi, jakby kogoś przepraszała”. Zgrozą i szczerą niechęcią napawa mnie niesprawiedliwość tej książki, ale co można powiedzieć? To po prostu samo życie. Mimo wszystko „fajnie” pokazana jest przyjaźń bez podziałów – dla dzieci nie jest ważne ile masz pieniędzy, ani też jakiej jesteś płci.

Wyjęty cytat z Biblii

„Może jednak Kościół upodobnił się do centrów handlowych w większym stopniu, niż myślałem. Niestety, mój koszyk jest nadal pusty.”

Innym rodzicem okazał się wielebny Martin i zapewniam Was, że takim, którego nie życzyłabym nikomu. Jest on ukazany bardzo negatywnie i też tak zostaje odebrany. Mężczyzna to konserwatysta do wyrzygania, zaślepiony ideologią i myślący zupełnie nieracjonalnie. A największy nacisk kładłabym na to, że on po prostu tonął w hipokryzji, a dokładniej w hektolitrach hipokryzji. Albowiem wielebny okazał się zakłamanym egoistą.

„Gdy teraz o tym myślę, to wydaje mi się, że tak jak wielu radykałów, ci ludzie naprawdę wierzyli, że robią coś dobrego, że przyświeca im jakiś wyższy cel. Tym łatwiej było im usprawiedliwić wszystkie paskudne rzeczy, do jakich się posuwali.”

Autorka baaardzo dużo czasu poświęciła religii, za co od niektórych, jestem pewna, zbierze solidne cięgi. Co tu dużo mówić? W ten temat (i moje osobiste poglądy, zbieżność maksymalna) wstrzeliła się bardzo dobrze i tak samo uraczyła nas złotymi myślami. Chcąc nie chcąc nie można się z nią nie zgodzić, bo spostrzeżenia są tak trafne jak żadne inne, które wcześniej miałam okazję przeczytać. I tutaj chciałabym powiedzieć, że jestem zachwycona tą książką, BO jest tak mądra, ciekawa i zwyczajnie dobra, że aż chce się więcej takiej literatury.

A jeśli chodzi o aktualności, to jak już wspominałam wcześniej, przewinął się również temat aborcji, a co z tym idzie demonstracji. Zderzenie dwóch zupełnie innych planet o różnych poglądach. Tutaj również ciekawa kwestia, więc ponownie zachęcam do osobistego zapoznania się z nią.

Co mały Eddie zrobił, dorosły Ed nie zapomni

Narrator jest tylko jeden i jest nim wspomniany Ed, aczkolwiek narracja ma dwie perspektywy – małego chłopca i dorosłego mężczyzny. Swoją drogą język powieści jest niewymuszony i lekki, co sprawia, że czyta się szybko i przyjemnie. Różnica czasu to 30 lat, przy czym lata dzieciństwa to wspomnienia, z których zapoznajemy się z całą historią. Ten zabieg okazał się być kolejnym korzystnym posunięciem Autorki. Na początku o wiele bardziej podobała mi się historia z perspektywy chłopca, aczkolwiek później obie przeplatały się tak irytująco ciekawie, że nie zwracałam już na to najmniejszej uwagi. Co najlepsze – Autorka wyczuwała moją ciekawość tak perfekcyjnie, że kiedy już nie mogłam wysiedzieć, a moje nerwy zostały porządnie zszargane, ona kończyła i przenosiła mnie z powrotem w teraźniejszość, bądź przeszłość w zależności od tego, gdzie akurat byłam.

„Nic tak nie gasi w człowieku zapału do urżnięcia się w trupa jak kontakt z innym pijakiem.”

Ed trochę przypominał mi bohaterkę Dziewczyny z pociągu, bo jak możecie się domyślić, za kołnierz to on nie wylewał. Poza tym czułam się dobrze w jego towarzystwie i bardzo odpowiadały mi jego niezwykłe (żeby nie napisać specyficzne :D) poczucie humoru i osobowość. Szczerze go polubiłam, mimo że czasami postąpiłabym inaczej niż on. Osobą był naprawdę okej, ale z żalem muszę przyznać, że jego dorosłe życie było nudne i nijakie (niestety). Nie miało to jednak wpływu na akcję i jej zawrotne tempo.

Widać tutaj też niemałą przemianę wszystkich postaci. Z beztroskich dzieciaków przeistaczają się w dorosłych ludzi, z bagażem doświadczeń i traumatycznych wspomnień.

Poza tym jak na „przeciętny” kryminał, to śmiertelność jest tu nieprzeciętna. Śmierci w tej książce jest tyle, co trafnych spostrzeżeń. Pal licho same umieranie, gorszy jest jego sposób. Ja po tej książce jestem autentycznie wystraszona perspektywą starości, bo – O tak, moi mili! – nie wszyscy tam umierali wskutek morderstwa. I może jestem dziwna, ale te drugie sposoby mną wstrząsnęły o wiele bardziej. Te wszystkie choroby to kolejne okropieństwo, które z rzeczywistością ma, nad czym ubolewam, wiele wspólnego.

Wiecie dlaczego ta książka może bez żadnej skazy przyjąć tytuł wybitnego thrillera psychologicznego? Podczas czytania opisów i przemyśleń ja naprawdę to czułam. Byłam wprost oczarowana zdolnościami pisarskim i spostrzegawczością Autorki, która pisała jak świetny psycholog. Bardzo trafnie zostały ukazane słabości i wady ludzkie, a także wpływ społeczeństwa, rodziców i sytuacji na bohaterów. Nie wiemy co my byśmy zrobili w danej sytuacji i możemy się tylko tego domyślać. Bardzo łatwo jest coś oceniać, będąc (brzydkim) ignorantem.

Matematyka i stereotypy

O dwóch rzeczach, z którymi się nie lubię. Tytułowy Kredziarz wydał mi się postacią mistyczną i trochę nie pasującą do całej akcji (gdy go poznałam), aczkolwiek nie bez powodu miał on w książce swoje miejsce. Nawet, jeśli do tej pory zastanawiam się nad jego rolą i tym, dlaczego „został tytułem książki” – właśnie po napisaniu tego zdania mam już hipotezę (cała ja). W każdym razie uwielbiam tę postać na równi z Edem i jego ojcem, serio. Pan Halloran to nauczyciel po trzydziestce zakochany z wzajemnością w szesnastolatce, a co z tym idzie obleśny pedofil, nadający się do spalenia na stosie! Ludzie dobrej woli mimo swej całej niezmierzonej miłości do bliźniego, prawdziwi i szanujący się chrześcijanie, plują mu w twarz. Wyczuwam hipokryzję, Wy też? Żałuję, że Autorka poświęciła mu tak mało miejsca, bo był on naprawdę dziwaczną postacią, którą polubiłam, a która (MINI SPOILER ALERT!) skończyła smutno i tragicznie. Może mam wypaczone poczucie romantyzmu, ale ten wątek był piękny i urzekający. Poświęciłam mu kilka (w dużym, ogromnym, gigantycznym cudzysłowie) łez.

„ Musisz zrozumieć, że bycie dobrym człowiekiem nie polega na śpiewaniu hymnów czy modleniu się do jakiegoś mitycznego bóstwa. Nie chodzi o noszenie krzyżyka i chodzenie co niedziela do kościoła, ale o to, jak traktujesz innych ludzi. Dobry człowiek nie potrzebuje religii, bo wystarczy mu przekonanie, że postępuje właściwie.”

Jak się okazuje (brakowało mi tego w literaturze) Autorka poświęciła sporo czasu również na kwestię dużej różnicy wieku w „związkach”, a jednak nie oceniała ich. Były w tej książce trzy takie pary, każda ukazana inaczej. Wiem, że robię się nudna, ale naprawdę warto przeczytać tak piękną i wartościową książkę! Kto by pomyślał, że tak opiszę thriller, a jednak...

Co mi się nie podobało

Jeśli chodzi o to, co mi się nie podobało, to jest również kilka rzeczy:

©     Niezakończone wątki lub zakończone nie tak jak chciałam (wiem, że zachowuję się jak rozkapryszona dziewczynka, ale to wina tak świetnej książki :p). W niektórych był ogromny potencjał i z całego serca żałuję, że nie mogłam przeczytać o nich choć kilka(dziesiąt) kartek więcej.

©     Relacja Chloe z Edem. Myślałam w swej romantycznej głupocie, że może coś między nimi będzie, bo tak „fajnie” się dogadywali i w ogóle, no ale cóż… Jest mały zawód.

©     To jest coś w stylu podobało mi się bardzo, ale nie podobało mi się wcale. Prawda jest taka, że jestem obrzydliwą marzycielką i idealistką i … nie mogę za nic pogodzić się z przemijaniem ludzi i miejsc i za każdym razem to boli mnie tak samo. Gdy czytałam jak wszystko zmieniło się po tych trzydziestu latach, to z trudem powstrzymywałam łzy żalu. Tutaj Autorka mnie złapała i dobiła.

©     Zbyt mało… wszystkiego. Mam ogromny niedosyt połączony ze świadomością nieuchronnego. Wiadomo samo przez się, że wszystko się kończy i zmienia, ale ciężko mi było się z tym pogodzić. Czułam się tam tak dobrze, że z przykrością patrzę na tylną stronę okładki Kredziarza.

„Problem w tym, że prawdy nie można sobie wybrać. Prawda ma to do siebie, że po prostu jest.”

Z drugiej strony cieszę się, że ta książka jest właśnie taka, a nie inna. Nie zmieniłabym w niej nic, pomimo, że nie wszystko mi się podobało.

Książka porusza wiele ważnych i aktualnych problemów, myślę, że warto zapoznać się ze spojrzeniem, które prezentuje.

Podsumowując

Kredziarz to wyjątkowo mądra i wartościowa, a zarazem słodko-gorzka historia, którą zapamiętam na długi czas i pewnie niejednokrotnie do niej wrócę. Jest w niej wiele tematów kontrowersyjnych, wiele trudnych wyborów, ogrom emocji i świetnie ukazana psychologia człowieka. Ja pokochałam ją za bezkompromisowość i specyfikę, a także za człowieczeństwo, które jest w niej zawarte. Jestem absolutnie i bezdyskusyjnie oczarowana tą historią i polecam ją wszystkim bez wyjątku!

Tłumaczył Piotr Kaliński

C.J. Tudor, Kredziarz, stron 384, Wydawnictwo Czarna Owca, 28.02.2018

★★★★★★★★★★

UDOSTĘPNIJ TEN POST Facebook Twitter Google + Pinterest